STRIPANALYSE
DE GROTE OVERSTEEK
Goscinny, R., & Uderzo, A. (1975)
De grote oversteek (Asterix, 22)
Brussel: Dargaud Benelux
A. Stereotypering
Een stripverhaal, zeker eentje uit 1975, staat altijd vol met karikaturen en stereotypen. Toch was er tijdens het lezen van deze strip één personage dat mij onmiddellijk in het oog sprong. Het deed me de wenkbrauwen fronsen. In het algemeen merkte ik tijdens het lezen van de strip niet vaak dat deze al bijna 50 jaar oud is. De afbeelding van dit personage katapulteerde mij echter terug in de tijd.
Tijdens hun avonturen op zee komen Asterix en Obelix een piratenschip met oude bekenden tegen. Een van de bemanningsleden is de zwarte man die je op de plaatjes hierboven ziet. Hij komt op vier plaatjes in de strip terug. Deze zwarte man heeft extreem dikke, rode lippen, een stevig postuur en een spraakgebrek. Op het tweede plaatje heeft hij bijna meer weg van een aap dan van een mens.
Deze stereotypering is ronduit racistisch. In een hedendaags stripverhaal zou deze man nooit zo worden afgebeeld. Het is een pijnlijke weergave van de tijdsgeest van toen.
B. Ruimte
De strip start met een paginavullende landkaart van Gallia, Romeins gebied in 50 v.C. Na zelf wat opzoekwerk gedaan te hebben, blijkt deze weergave van het Romeinse gebied en de plaatsnamen correct te zijn. Op dat vlak kunnen we dus spreken van een historisch geografische ruimte. Of het Gallische dorp dat moedig weerstand bleef bieden echt heeft bestaan, daar is geen historisch bewijs voor. ("Bij Toutatis!" Historische verwijzingen in de stripreeks Asterix, z.d.) Dat is eerder een fictieve ruimte.
Na een storm op zee spoelen Asterix en Obelix aan op een onbekend land. Ze komen terecht bij een indianenstam. Het leven, de gewoontes en het indianendorp worden uitgebreid geschetst in de strip. De tipi's, kano's, kampvuren, jachttaferelen, dansen ... dragen allemaal bij tot het scheppen van een couleur locale. Een aantal grote platen in de strip brengen de sfeer van het indianendorp goed in kaart.
C. Kijk- en leeservaring
Het was heel lang geleden dat ik nog eens een strip had gelezen. Als kind was ik een grote stripfanaat en dat kinderlijk plezier kwam terug naar boven tijdens het lezen van deze strip. Ik vond het een fijne ervaring. Toch was het in het begin even wennen. Een strip lezen vraagt een heel andere leeshouding dan een boek. Je moet naar mijn gevoel meer dingen te gelijk doen, lezen én kijken. Het leuke aan een strip is dat je op een halfuurtje tijd een fantastisch avontuur hebt beleefd.
Het lettertype van deze Asterix vond ik niet zo aangenaam om te lezen. Ik moest me hier goed op focussen. De gek gekromde drukletters doen denken aan Romeinse tijden. Ik begrijp de keuze wel, maar persoonlijk stoorde het mijn leesbeleving.
Mijn eerste favoriete plaatje gaat over dit heerlijke buffet dat klaar staat. Obelix is altijd wel voor een lekker hapje te vinden en in de Asterixstrips staat er dan ook regelmatig een heerlijk feestbuffet klaar. Elke reden is goed voor een feest! Ik vind deze tafels vol eten er altijd zo smakelijk uitzien. De overvloed geeft je heel wat om naar te kijken en te beginnen watertanden. Smakelijk!
Het volgende plaatje is een mooie verwijzing in de strip. Wanneer Asterix en Obelix willen vluchten van de indianenstam, stapelt Obelix een hoop stenen op elkaar. Vervolgens gaat Asterix hier vol hoop op staan met een vlam om een boot te wenken. Dit is een duidelijke verwijzing naar het Vrijheidsbeeld en het feit dat ze in Amerika zijn aangespoeld. Dat ze in Amerika zijn beland, staat nergens letterlijk in de strip. Via verschillende symbolische verwijzingen zoals deze, kan je dit als lezer wel ontdekken. Zo'n elementen maken een stripverhaal interessant.
Mijn laatste favoriet is een grote plaat van een gevecht. Ik vind grote platen waar veel op te zien valt altijd een leuke afwisseling in een stripverhaal. Zonder tekst toont deze plaat een heel verhaal. Als je wat langer kijkt, ontdek je een heleboel details. Je voelt de chaos en ziet op deze tekening de mensen in het rond vliegen. Het is fascinerend hoeveel beweging en actie er getoond kan worden in één stilstaand beeld.
Bron
"Bij Toutatis!" Historische verwijzingen in de stripreeks Asterix. (z.d.). IsGeschiedenis. https://isgeschiedenis.nl/nieuws/bij-toutatis-historische-verwijzingen-in-de-stripreeks-asterix